Η σύλληψη, η αιχμαλωσία και η εκτέλεση του ταξίαρχου Μαρκόπουλου

 *Ο Δημήτριος Μαρκόπουλος την εποχή που ακόμα ήταν συνταγματάρχης

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Την νύκτα της 18ης προς 19η Απριλίου 1949 και ώρα 03.00 π.μ. ο Ταξίαρχος Δημήτριος Μαρκόπουλος, Διοικητής της Στρατιωτικής Διοίκησης Λιβαδειάς [82α Στρατιωτική Περιοχή] κατά τη διάρκεια επίθεσης μονάδων της ΙΙας Μεραρχίας  του Δημοκρατικού Στρατού [Διοικητής ο Ιωάννης Αλεξάνδρου, γνωστός ως Καπετάν Διαμαντής] κατά της κωμόπολης Λιδωρικίου Νομού Φωκίδος, τραυματίζεται και συλλαμβάνεται.

                Ο Ταξίαρχος Δημ. Μαρκόπουλος είχε γεννηθεί στο Ηράκλειο Κρήτης το 1894, γιος του εκδότου και βουλευτού της αυτόνομης Κρητικής Βουλής Γεωργίου Μαρκοπούλου. Ο Δημ. Μαρκόπουλος είχε καταταγεί στα 18 του χρόνια ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό και συμμετέσχε στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913, στη διάρκεια των οποίων τραυματίσθηκε στο πόδι κατά την επίθεση στο Μπιζάνι Ιωαννίνων. Κατόπιν συμμετείχε στο Βενιζελικό κίνημα της Εθνικής Αμύνης το 1916, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο [Μάχη του Σκρα], προαχθείς σε Υπολοχαγό για διακεκριμένη πράξη στο πεδίο της μάχης. Στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας τραυματίσθηκε στο χέρι κατά την μάχη του Αρντίζ-Νταγ τον Αύγουστο του 1921 και μετά την υποχώρηση πρωτοστάτησε στην επικράτηση της Επανάστασης του Σεπτεμβρίου του 1922. Παρά τις φιλελεύθερες ιδέες του αρνήθηκε να συμμετάσχει στο Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935, όταν με τον βαθμό του Ταγματάρχου υπηρετούσε στο 14ο Σύνταγμα Πεζικού Χανίων. Ως Αντισυνταγματάρχης στο Επιτελείο του Δ΄ Σώματος Στρατού στην Καβάλα είχε εκπονήσει τον Αύγουστο του 1940, ενόψει του επικειμένου πολέμου, επιτελική μελέτη για την άμυνα επί της Ελληνο-Βουλγαρικής Μεθορίου και στη συνέχεια είχε διοικήσει το 30ο Σύνταγμα Πεζικού στο Αλβανικό Μέτωπο.

Πώς δεν αιχμαλωτίσθηκε από τους αντάρτες ο στρατηγός Δ. Γιαντζής το 1947!!!

*Ο στρατηγός Δημήτριος Γιαντζής, στόχος των ανταρτών στη Γραβιά

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Γραβιά δοξάστηκε στις 8 Μαΐου του 1821, όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 120 παλληκάρια,  ταμπουρωμένος στο γνωστό Χάνι, νίκησε την στρατιά του Ομέρ Βρυώνη. Μια μάχη με υψηλούς στόχους, οργανώθηκε και το 1947 κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στο σιδηροδρομικό σταθμό της Γραβιάς, χωρίς να επιτύχει τον μέγιστο των στόχων της, αλλά μέρος  μόνο των στόχων.

                Κορυφαίο γεγονός του Ιανουαρίου 1947, όταν για δεύτερη χρονιά φούντωνε ο εμφύλιος πόλεμος, ήταν η μάχη της Γραβιάς. Ο «Ριζοσπάστης» που δεν είχε απαγορευθεί ακόμα η κυκλοφορία του και κάποιες άλλες εφημερίδες είχαν γράψει ότι η επίθεση στο σταθμό της Γραβιάς «επισκίασε όλες τις ειδήσεις του 48ώρου».

                Αξίζει να αναφέρουμε ότι στις 27 Δεκεμβρίου οι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι το κίνημά τους παίρνει την ονομασία «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας». Αυτό το γεγονός επέβαλε μια εντυπωσιακή νίκη, που να δείχνει ότι οι αντάρτες ακολουθούσαν πλέον νέα τακτική στις μάχες, ακόμα και σε μάχες εκ παρατάξεως, όταν ευνοούσαν οι συνθήκες. Από την πλευρά του η ηγεσία του εθνικού στρατού αγωνίζονταν να αυξήσει τη δύναμη των αξιωματικών και στρατιωτών από 100.000 σε 130.000, αλλά συναντούσε την απροθυμία της Αγγλικής Στρατιωτικής Αποστολής, η οποία δεν ήθελε να αυξήσει τις δαπάνες για την κατάσταση στην Ελλάδα, προσπαθώντας μάλιστα να απαγκιστρωθεί από τη χώρα μας.

                Ας δούμε όμως τα γεγονότα της μάχης της Γραβιάς του 1947, με τη σειρά: